Poniżej znajdują się najważniejsze informacje dotyczące nadchodzących wyborów europejskich. 

Kiedy odbędą się wybory?

Wybory do Parlamentu Europejskiego w Polsce odbędą 9 czerwca 2024.

Ilu posłów do PE jest wybieranych?

W 2024 roku w Polsce zostanie wybranych 53 posłów i posłanek do Parlamentu Europejskiego.

W jakim wieku uzyskuje się prawo do głosowania?

W Polsce głosować mogą osoby, które najpóźniej w dniu głosowania ukończyły 18 lat.

Gdzie można głosować?

Obywatele Polski głosujący w Polsce
Wyborcy w Polsce głosują w obwodowych komisjach wyborczych w miejscu stałego zamieszkania. Wyborca jest wpisywany do spisu wyborców z urzędu na podstawie miejsca zameldowania na pobyt stały. Jeśli jednak w ostatnim czasie zmienił się Twój adres zamieszkania, sprawdź we właściwym urzędzie gminy, czy znajdujesz się w rejestrze wyborczym. Na podstawie rejestru wyborczego sporządzany jest spis wyborców, czyli lista osób uprawnionych do głosowania w danej okręgowej komisji wyborczej. Osoba, która chce głosować poza miejscem stałego zamieszkania, ma dwie możliwości: może pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania – wniosek składa się w urzędzie gminy, w której jest się ujętym w spisie wyborców, najpóźniej w 3. dniu przed dniem wyborów. Wniosek można złożyć pisemnie, faksem lub elektronicznie. Z takim zaświadczeniem można głosować w dowolnym obwodzie głosowania na terenie kraju. Możesz również złożyć pisemny wniosek o dopisanie do spisu wyborców w gminie, w której będziesz przebywać w dniu wyborów. Wniosek należy złożyć w urzędzie giny najpóźniej w 3. dniu przed dniem wyborów.

Obywatele UE głosujący w Polsce
Każdy obywatel UE, który spełnia określone warunki, ma prawo do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego we wszystkich krajach Unii Europejskiej. W Polsce obywatele UE niebędący obywatelami polskimi stale zamieszkujący na obszarze gminy są wpisywani do rejestru wyborców, część B. Obywatele UE niebędący obywatelami polskimi muszą być wpisani do rejestru wyborców w gminie, w której mieszkają. Przepisy nie wskazują terminu, do którego należy złożyć wniosek o wpisanie do rejestru wyborców. Należy jednak wziąć pod uwagę, że wójt ma trzy dni na rozpatrzenie wniosku. Na podstawie rejestru wyborców tworzony jest spis wyborców. Obywatele UE niebędący obywatelami polskimi (tak samo jak obywatele polscy) mogą głosować w wybranym lokalu wyborczym pod warunkiem złożenia pisemnego wniosku o dopisanie do spisu wyborców. Pisemny wniosek należy złożyć w gminie nie później niż trzy dni przed wyborami.

Obywatel Polski głosujący z zagranicy
Jeżeli jesteś wpisany na listę wyborców i mieszkasz w innym państwie UE (tzw. kraju goszczącym), możesz: głosować na kandydatów startujących w wyborach w Polsce lub brać udział w wyborach w państwie przyjmującym i głosować na kandydatów startujących w wyborach w tym kraju.
W wyborach europejskich można głosować tylko raz. Wyborca przebywający w innym państwie UE, posiadający ważny polski paszport lub dowód osobisty (lub obywatel UE niebędący obywatelem Polski, ale posiadający ważny paszport lub inny dokument potwierdzający tożsamość) może głosować na kandydatów startujących w wyborach w Polsce, jeżeli on/ona jest wpisany do rejestru wyborców prowadzonego przez właściwego terytorialnie konsula.
Wpisu dokonuje się na podstawie wniosku osobistego złożonego ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie, telefaksem lub w formie elektronicznej (w języku polskim). Wniosek powinien zawierać: nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer identyfikacyjny PESEL, wskazanie miejsca zamieszkania wyborcy za granicą, numer ważnego polskiego paszportu lub dowodu osobistego oraz miejsce i datę jego wydania (w przypadku obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami Polski – numer innego ważnego dokumentu tożsamości oraz miejsce i data jego wydania), miejsce wpisu wyborcy do spisu wyborców (w przypadku obywateli polskich czasowo przebywających za granicą). Wniosek można złożyć najpóźniej na 3 dni przed dniem wyborów.
Wykaz placówek polskich za granicą można znaleźć na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych (w języku polskim).
Szczegółowe informacje o tym, jak wziąć udział w wyborach w kraju goszczącym i jak głosować na kandydatów startujących w tym kraju, znajdziesz na stronie internetowej „Twoja Europa” dotyczącej Twojego prawa do głosowania.

Gdzie należy zgłosić chęć głosowania w wyborach?

Obywatele Polski głosujący w Polsce
Osoba, która zamierza głosować w obwodowej komisji wyborczej właściwej dla miejsca stałego zamieszkania, nie musi zgłaszać zamiaru głosowania w wyborach. Jeśli chcesz zostać dopisany/a do spisu wyborców w danej gminie, musisz zgłosić się do urzędu gminy, w której chcesz głosować. Możesz także pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania i zanieść je do wybranej przez siebie komisji wyborczej.

Obywatele UE głosujący w Polsce
Obywatele UE niebędący obywatelami polskimi muszą być wpisani do rejestru wyborców w gminie, w której mieszkają. Przepisy nie regulują konkretnego terminu złożenia wniosku o dopisanie do takiego spisu, należy jednak mieć na uwadze, że wójt ma trzy dni na rozpatrzenie wniosku. Obywatele UE, którzy nie są jednocześnie obywatelami Polski (podobnie jak osoby posiadające polskie obywatelstwo) mogą głosować w wybranym okręgu wyborczym pod warunkiem złożenia odpowiedniego wniosku o dopisanie do spisu wyborców. Wniosek, w formie pisemnej, musi zostać złożony w urzędzie gminy nie później niż na 3 dni przed terminem wyborów.

Obywatele Polski głosujący zagranicą
Wpisu do rejestru wyborców dokonuje się na podstawie imiennego wniosku złożonego ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie, faksem lub w formie elektronicznej (w języku polskim). Wniosek powinien zawierać: nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL, oznaczenie miejsca pobytu wyborcy za granicą, numer ważnego polskiego paszportu lub dowodu osobistego oraz miejsce i datę jego wydania (w przypadku obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi – numer innego ważnego dokumentu tożsamości oraz miejsce i datę jego wydania), miejsce wpisania wyborcy do rejestru wyborców (w przypadku obywateli polskich czasowo przebywających za granicą).

Do kiedy należy zgłosić chęć głosowania w wyborach?

Obywatele Polski głosujący w Polsce
Nie trzeba zgłaszać chęci głosowania przed wyborami, jeżeli chcesz głosować w miejscu twojego zameldowania, ponieważ robi to automatycznie urząd gminy. W każdej chwili możesz sprawdzić w urzędzie gminy, czy znajdujesz się w danym rejestrze wyborców. Możesz sprawdzić w urzędzie gminy, czy zostałeś/łaś uwzględniony w spisie wyborców, a jeżeli nie – możesz złożyć wniosek o dopisanie najpóźniej do 5. dnia przed dniem wyborów.

Obywatele UE głosujący w Polsce
Obywatele Unii Europejskiej niebędący obywatelami polskimi muszą być wpisani do rejestru wyborców w swojej gminie. Przepisy nie regulują konkretnego terminu złożenia wniosku o dopisanie do takiego spisu, należy jednak mieć na uwadze, że wójt ma trzy dni na rozpatrzenie wniosku. Na podstawie spisu wyborczów tworzy się ewidencję wyborczą. Obywatele UE, którzy nie są jednocześnie obywatelami Polski (podobnie jak osoby posiadające polskie obywatelstwo) mogą głosować w wybranym okręgu wyboeczym pod warunkiem złożenia odpowiedniego wniosku o dopisanie do spisu wyborców. Wniosek, w formie pisemnej, musi zostać złożony w urzędzie gminy nie później niż na 3 dni przed terminem wyborów.

Obywatele Polski głosujący zagranicą
Wniosek musi zostać złożony nie później niż w 3. dniu przed datą wyborów.

Źródło: https://elections.europa.eu/pl/how-to-vote/pl/

Więcej informacji na temat wyborów europejskich oraz projektu eurVote eurFuture tutaj: https://www.democracy-international.org/eurvote

Podstawową rolą Parlamentu Europejskiego jest współtworzenie prawa powszechnie obowiązującego na terytorium całej Unii. Dla przyjęcia nowych aktów prawnych konieczne jest bowiem współdecydowanie i współpraca dwóch instytucji: 

1. Parlamentu Europejskiego, w którym zasiadają posłowie wybrani w powszechnych wyborach w całej Unii. 
2. Rady UE, w której zasiadają przedstawiciele rządów państw członkowskich. 

Aby w demokratycznym procesie w Unii Europejskiej został przyjęty nowy akt prawny konieczne jest więc współdziałanie reprezentantów obywateli i obywatelek oraz państw członkowskich. Unia Europejska, w tym Parlament Europejski, mogą decydować tylko w sprawach, w których taką kompetencje przyznały im państwa członkowskie. Do tych obszarów należą np.: 

1. Wspólny Rynek Europejski, czyli zasady związane ze swobodnym (bez barier np. celnych i formalnych) przemieszczaniem się towarów, usług, osób i kapitału przez granice państw wewnątrz UE. 
2. Współpraca handlowa z innymi państwami. 
3. Polityka konkurencji – czyli zasady, dzięki którym jedne podmioty gospodarcze nie mogą być uprzywilejowane wobec innych, np. poprzez uznaniowe dotowanie przez niektóre podmioty publiczne. 
4. Polityka energetyczna. 
5. Ochrona środowiska, w tym np. ochrona cennych przyrodniczo obszarów i gatunków, dbałość o jakość powietrza, wody itd. 
6. Ochrona konsumenta, jakość jaką powinny spełniać różne produkty sprzedawane na terenie Unii, prawa konsumenta. 
7. Rolnictwo i rybołówstwo. 
8. Prawa pracowników. 

Unia Europejska, w tym jej Parlament nie mogą stanowić prawa w obszarach, które są zarezerwowane dla państw członkowskich. Należą do nich np. edukacja, organizacja wymiaru sprawiedliwości, służba zdrowia, wojsko, służby bezpieczeństwa, większość spraw związanych z podatkami i ich wysokością. 

Parlament Europejski uczestniczy także w podejmowaniu innych ważnych decyzji w Unii, jak np. przyjęcie nowych państw członkowskich, budżet Unii Europejskiej czy wybór nowej Komisji Europejskiej, która jest odpowiedzialna m.in. za przygotowywanie propozycji nowych aktów prawnych. 

Obrady Parlamentu odbywają się we wszystkich językach Unii, tzn. każdy poseł może mówić w dowolnym języku urzędowym UE, a jego wystąpienie jest tłumaczone na bieżąco na wszystkie pozostałe języki. 

W kadencji 2024-2029 w Parlamencie zasiądzie 720 posłów. Wydaje się to dużo, ale trzeba pamiętać, że pochodzą oni z 27 krajów i reprezentują ok. 450 mln obywateli. Na jednego posła przypada więc ok. 640 tys. obywateli. Dla porównania w Polsce na 1 parlamentarzystę przypada 68 tys. osób. Liczba mandatów z poszczególnych państw rośnie wraz z ich liczbą mieszkańców, jednakże mniejsze kraje są nadreprezentowane w stosunku do ich rozmiaru. Np. na maleńką Maltę przypada 6 eurodeputowanych, na Niemcy 96. Polskę będą reprezentować 53 osoby. Posłowie i posłanki zrzeszają się w międzynarodowych frakcjach, w zależności od swoich poglądów.  

Pracami Parlamentu kieruje Przewodniczący. W kończącej się w 2024 roku kadencji funkcje tę pełni Roberta Metsola z Malty. Wśród dotychczasowych przewodniczących był jeden Polak – Jerzy Buzek, w latach 2009-2012. Codzienne prace Parlamentu toczą się przede wszystkim w komisjach tematycznych, w których rozpatrywane są projekty nowych aktów prawnych. O zaangażowaniu poszczególnych posłów świadczy przede wszystkim jakość ich pracy w poszczególnych komisjach. 

Więcej o aktualnych pracach Parlamentu Europejskiego: https://www.europarl.europa.eu/portal/pl